دیواری کوتاه‌تر از روزنامه‌نگار نیست

«دادن مجوزهای فله‌ای به نشریات و روزنامه‌ها، لزوم رعایت اعتدال در مطبوعات و حرفه روزنامه‌نگاری، توجه معاونت مطبوعاتی به برخی ناهنجاری‌ها و تعطیلی روزنامه‌ها» از جمله دغدغه‌های مطبوعاتی‌هاست که در گفت‌و‌گوهایشان همواره بر لزوم توجه به آنها و حل این مشکلات تاکید می‌کنند و از جانب معاونت مطبوعاتی هم خواستار حمایت هستند.

خبرنگار بخش رسانه ایسنا به انگیزه روز جهانی مطبوعات با تعدادی از مدیرمسوولان روزنامه‌های کشور گفت‌و‌گو کرد و در جریان مشکلات این حرفه و خواسته‌هایشان قرار گرفت.

حسین عبداللهی - مدیرمسوول روزنامه «آرمان» - در گفت‌و‌گویی با ایسنا با اشاره به اینکه در اهدای مجوزها باید اهلیت حرفه‌ای روزنامه‌نگاری را مدنظر قرار داد، گفت: انگار دیواری کوتاه‌تر از صنف روزنامه‌نگار و مطبوعات وجود ندارد؛ چراکه هرکس به خودش اجازه می‌دهد وارد حریم مطبوعات شده و برای او نسخه بپیچد؛ به عنوان مثال هر کس که فکر می‌کند چون سیاست‌مدار، وکیل دادگستری و یا نماینده مجلس خوبی است، می‌تواند صاحب نشریه و مدیر رسانه هم باشد؛ این در حالی است که اگر به صنوف دیگر نگاهی بیندازیم می‌بینیم که بر اساس شرایط حرفه‌ای و متناسب با توانایی‌های مدیریت و داشتن تجربه و علم کافی در این حوزه مجوز صادر می‌شود.

وی تصریح کرد: به عنوان مثال کسی که بخواهد مجوز نانوایی بگیرد ابتدا باید تمام سلسله مراتب مربوطه را از چانه‌گیری گرفته تا پخت نان طی کند تا بتواند مجوز بگیرد وگرنه حتی اجازه نمی‌دهند او وارد اتحادیه صنف نانوایان شود؛ یعنی فرد باید در آن رشته آموزش‌های لازم و تجربه کافی و تخصص را کسب کرده باشد نه اینکه هنوز از راه نرسیده و بدون بررسی صلاحیت حرفه‌ای به او مجوز نانوایی بدهند اما متاسفانه در صنف ما (مطبوعات و روزنامه‌نگاری) این مساله اصلا رعایت نمی‌شود و اگر هم رعات شود، در حد ناچیزی است. در حرفه ما هر صاحب نفوذی به خودش اجازه می‌دهد که بگوید من مدیر رسانه‌ای هستم و می‌توانم نشریه داشته باشم!

این مدیرمسوول در ادامه همین مطلب عنوان کرد: مدیریت رسانه‌، امروز یک علم و دانش است که کسی می‌تواند وارد آن شود که سلسله مراتب مربوط به این حوزه را از ابتدا تا انتها با موفقیت طی کرده باشد. مگر می‌شود کسی که مربی والیبال است سرمربی تیم فوتبال شود؟ مگر می‌شود کسی که نماینده مجلس است بگوید من مدیر خوب رسانه‌ای هستم؟!؛ بنابراین در همین گفتار مطلوبیت حرفه مطبوعاتی و روزنامه‌نگاری بر همه عیان می‌شود که چقدر دیوار کوتاهی دارد که هرکس می‌تواند وارد آن شود و مدعی هم باشد.

عبداللهی سپس خاطرنشان کرد: امروز دادن مجوزهای فله‌ای به صِرف بالا بردن آمار، مشکلی را از صنف مطبوعات و روزنامه‌نگاری حل نمی‌کند. مگر یک جامعه کشش چند حزب سیاسی و چند مجله، نشریه و روزنامه‌ را دارد؟ متأسفانه با این حال خروجی‌هایمان هم روز به روز بازگشت به عقب دارد و پیشرفت آنچنانی در این حرفه نداریم. به نظرم مطبوعات و مدیریت آن یک تخصص است، بنابراین نباید با یک موضوع تخصصی، سیاسی رفتار کرد و این آسیبی است که امروزه این حرفه از نابلدان خود می‌خورد و حتی بالاتر از آسیبی است که یک نشریه موثر و پرمخاطب در اثر یک اشتباه به جامعه می‌زند.

مدیرمسوول روزنامه آرمان همچنین تأکید کرد: معاونت مطبوعاتی به این جریانات رسیدگی کند تا بیشتر از این به حرفه روزنامه‌نگاری و مطبوعات آسیب وارد نشود؛ هر چند که معاونت مطبوعاتی در شرایط حاضر به سمت اینکه مجوزها با در نظر گرفتن اهلیت حرفه‌ای به متقاضیان اهدا شود، رفته است اما این کافی نیست و نیاز است که به این مقوله با نگاه عمیق‌تر علمی نگاه شود.

او به گفته‌های خود اضافه کرد: امروز رسانه به لحاظ علمی از اصول بنیادین برخوردار است که باید در چهارچوب این اصول و قالب‌ها به خصوصیات یا ویژگی‌های فرد متقاضی نگرش شود، به مفهوم بهتر اینکه باید شاخصه‌ها را در فرد متقاضی یافت نه اینکه از برخی شاخصه‌ها عبور کرد تا به فرد متقاضی بر اساس حداقل شرایط، مجوز اهدا کرد.

***

مدیرمسوول روزنامه «آفتاب یزد» هم در این بحث شرکت کرد و گفت: رسانه‌ها چه بخش دیداری و چه شنیداری‌شان، در جوامع مختلف نقش‌های متفاوتی دارند و در عین حال بیشترین فشارها هم بر روی رسانه‌هاست؛ به ویژه رسانه‌های مستقل که بیشترین فشار را دارند. رسانه‌های دولتی وظایف خاص خودشان را دارند ولی رسانه‌های خصوصی علاوه بر حفظ منافع ملی باید بیشتر پاسخگوی مردم جوامع خودشان باشند.

منصور مظفری در ادامه بیان کرد: اکنون وظیفه اطلاع‌رسانی روشن است اما متأسفانه برخی رسانه‌ها به ویژه رسانه‌های غربی گرفتار دولت‌های خودشان شده‌اند و وظایف خودشان را آن‌طور که باید و شاید انجام نمی‌دهند و بیشتر در دام دولت‌های خودشان گیر افتاده‌اند. برخی رسانه‌ها متأسفانه رسالت اصلی خودشان را فراموش کرده‌اند؛ به عنوان مثال رسانه‌های غربی با وجود امکاناتی که دارند به جای اینکه درد مردم مظلوم را بگویند، درگیر دولت‌های خودشان شده‌اند.

وی سپس خطاب به معاون مطبوعاتی گفت: معاون مطبوعاتی بهتر از هر کسی نیازهای یک رسانه را احساس می‌کند، بنابراین امیدوارم به این موضوع هم فکر کند تا مشکلات این حرفه حل شود.

***

در ادامه این گزارش، بیژن مقدم - مدیرمسوول سابق روزنامه «جام‌جم» - خاطرنشان کرد: به نظرم کاری که در حال حاضر باید در حوزه‌ی مطبوعات انجام شود، سایه تهدیدات بر سر مطبوعات است که یا باید آن را کم کنیم و یا از بین ببریم؛ به نظرم بخشی از این مشکل، به زیرساخت‌های مطبوعاتی و بخشی دیگر به نوع مواجهه‌ی مطبوعات با شرایط جدید برمی‌گردد که مربوط به تمام دنیاست و به کشور ما منحصر نیست.

وی در ادامه مطلب بالا پیشنهاد داد: باید برای این آسیب فکری شود و دوستان مسوول با یک نظر کارشناسی مشکل را حل کنند. به نظرم یکی از مهمترین کارها، آمادگی برای همین مشکل است. از طرفی دیگر ما باید نگران روزی باشیم که کسی بیاید و بگوید روزنامه‌ام فروش ندارد و می‌خواهم آن را جمع کنم. امروز مهمترین مساله تعطیلی برخی روزنامه‌هاست که باید از حالا فکرش را کرد.

این مدیرمسوول همچنین اظهار کرد: نهادهای مسوول باید به این بخش توجه بیشتری کنند؛ ضمن اینکه ما کارشناسان داخلی خوبی داریم که می‌توانند در این زمینه ما را کمک کنند. در هر صورت امیدوارم بتوانیم سال‌های آینده هم از روزی چون روز مطبوعات به خوبی یاد کنیم.

***

به گزارش ایسنا، محمد پیرعلی - مدیرمسوول روزنامه «سیاست روز» - هم درباره‌ی اینکه در روز جهانی مطبوعات چه ایده‌ها و پیشنهاداتی به معاونت مطبوعاتی دارد؟ خاطرنشان کرد: امسال دولت در عرصه انتخابات با یک شعار جدید تحت عنوان «اعتدال» روبه‌رو شد که مردم هم خوشبختانه به گرمی از آن استقبال کردند و به نظرم باید در تمام شئون به ویژه در امر مطبوعات به آن توجه شود که این اتفاق نیازمند یک کار عمیق است. اگر معاونت مطبوعاتی بتواند در چهار سال اول بستر کار در این زمینه را فراهم کند، شاید کار بزرگی انجام داده باشد.

وی اضافه کرد: با توجه به شعاری که امسال دولت در دستور کار خود قرار داده است، با رعایت اعتدال می‌توان گفت اوضاع تمام بخش‌ها از جمله مطبوعات درست خواهد شد که این امر مستزلم عمل به شعار اعتدال است.

این مدیر مسوول در پایان گفت: امیدوارم معاونت مطبوعاتی هم این موضوع را مد نظر قرار بدهد؛ چراکه اعتدال در رسانه‌ها نیازمند یک فضای جدیدی است که باید عالمانه انجام شود.