مضرات سولفات برای سلامتی

محصولات تولید شده طبق این فرآیند، همان محصولات و موادی هستند که می‌توانند برای سلامتی شما مضر باشند؛ سدیم لوریل سولفات (SLS) و سدیم لورت سولفات (SLES) از این دسته مواد هستند. دو ترکیب نام برده از نفت و منابع گیاهی مانند روغن نارگیل و نخل به دست می‌آیند. محصولات شامل این دو ترکیب، بیشتر در مواد و محصولات مربوط به تمیزکاری، مراقبت و بهداشت شخصی به کار می‌روند.

در واقع، کاربرد و هدف اصلی استفاده از سدیم لوریل سولفات (SLS) و سدیم لورت سولفات (SLES) در محصولات، ایجاد کف است تا شما احساس کنید که شوینده مورد نظر، قدرت تمیزکنندگی بیشتری دارد.

اما آنقدرها هم که می‌گویند سولفات‌ها برای سلامتی ضرر ندارند؛ در هر صورت بحث‌های زیادی درباره این ترکیب شیمیایی وجود دارد. برای فهمیدن حقایق درباره سولفات‌ها و در نهایت تصمیم گیری در مورد این که استفاده از آن را ادامه بدهید یا خیر، این مقاله را مطالعه کنید.

منشا سولفات‌ها چیست؟

سولفات‌هایی که از نفت به دست می‌آیند، در اکثر مواقع به خاطر منشا آن‌ها مورد بحث قرار می‌گیرند. بزرگترین نگرانی که در مورد تاثیر این ترکیبات روی سلامتی وجود دارد، عوارض جانبی طولانی مدت تولید و استفاده از سولفات‌ها است؛ زیرا فرآورده‌های نفتی با تغییرات آب و هوایی، آلودگی هوا و گازهای گلخانه‌ای ارتباط مستقیمی دارند. اما علاوه بر نفت، سولفات‌ها را می‌توان از برخی گیاهان استخراج و برای تولید محصولات گیاهی نیز استفاده کرد.

نحوه تولید و مشخصات بیشتر این یون‌ها را در مقاله یون سولفات چیست تدارک صنعت کاغذ کرمان بخوانید.

اثرات مضر سولفات بر سلامتی چیست؟

اگرچه سولفات‌ها برای شستن کثیفی و آلودگی‌ها و رسیدن به پاکیزگی مفید هستند، اما می‌توانند اثرات مضری بر سلامتی شما داشته باشند. مثل:

• سولفات موجود در هوا می‌تواند با سایر مواد واکنش داده و اسید سولفوریک تولید کند؛ این ترکیب چشم‌ها، پوست و غشاهای مخاطی را تحریک کرده و باعث ایجاد ناراحتی می‌شود. از علائمی که اسید سولفوریک در بدن به وجود می‌آورد، می‌توان به خارش و آبریزش چشم، تحریک پوست و بروز مشکلات تنفسی اشاره کرد.
• شامپوهای حاوی سولفات می‌توانند چربی و روغن طبیعی پوست و موی سر را پاک کنند. استفاده مکرر از این شامپوها، باعث زبر و خشک شدن پوست و مو می‌شود.
• صابون‌ها و سایر محصولات مراقبت شخصی حاوی سولفات می‌توانند باعث تحریک پوست و بروز واکنش‌های آلرژیک شوند. برخی افراد به محصولات حاوی سولفات حساس هستند و ممکن است با مصرف این محصولات دچار درماتیت (التهاب پوست) شوند. همچنین سولفات‌ها می‌توانند منافذ پوست را مسدود کرده و آن را مستعد آکنه کنند. خطرناک‌ترین و مهمترین مضرات سولفات‌ها همین اثرات آن بر پوست و ریه هستند.
• مواد شیمیایی حاوی سولفات برای اهداف مختلفی مثل ساخت مواد شوینده، کود، مواد شیمیایی، رنگ‌ها، شیشه، کاغذ و منسوجات استفاده می‌شوند. سولفات موجود در این محصولات می‌تواند در نهایت به آب شرب راه پیدا کرده و به طعم و کیفیت آن آسیب بزنند.
• ورود مقادیر زیادی سولفات به بدن می‌تواند باعث اسهال و کم آبی بدن به خصوص در نوزادان و کودکان شود.
• به دلیل اثرات مضر سولفات‌ها بر بدن، بهتر است از محصولات بدون سولفات استفاده کنید. اگرچه ممکن است این محصولات بدون سولفات به اندازه محصولات حاوی سولفات کف تولید نکنند، اما برای پوست و موی شما بسیار ایمن‌تر و ملایم‌تر بوده و آسیب کمتری به آن‌ها می‌زنند.
• استفاده از محصولات حاوی سدیم لوریل سولفات (SLS) و سدیم لورت سولفات (SLES) در طولانی مدت، می‌تواند چشم‌ها، پوست و ریه‌ها را تحریک کند. همچنین امکان آلوده بودن SLES به ماده‌ای به نام 1،4-دیوکسان وجود دارد؛ این ماده به عنوان یک عامل سرطان شناخته شده است. اگرچه هنوز مدرک معتبری وجود ندارد که SLS و SLES را با سرطان، ناباروری یا مشکلات رشد پیوند دهد؛ اما این مواد شیمیایی ممکن است به آرامی و با استفاده طولانی مدت به مقدار کمی به بدن شما وارد شوند.

سولفات‌ها در چه موادی وجود دارند؟

مواد تشکیل دهنده سدیم لوریل سولفات (SLS) و سدیم لورت سولفات (SLES)، بیشتر در محصولات مرتبط با بهداشت شخصی و مواد پاک کننده مانند موارد زیر وجود دارند:

• صابون‌های مایع
• شامپوها
• مواد شوینده لباس
• مواد شوینده ظرف
• خمیر دندان
• بمب‌های حمام

بهتر است بدانید که مقدار SLS و SLES موجود در یک محصول می‌تواند از مقادیر کم تا تقریبا 50 درصد ترکیبات تشکیل دهنده محصول متغیر باشد. اگر چه بسیاری از محصولات دارای غلظت کمی از SLS یا SLES در فرمولاسیون خود هستند، اما هر چه این محصولات مدت زمان بیشتری با پوست و یا چشم شما تماس داشته باشند، خطر آن‌ها بیشتر می‌شود.

غلظت SLS موجود در محصولات شوینده لباس و ظرف ممکن است بیشتر از سایر محصولات باشد. توجه داشته باشید که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض محصولات شوینده با غلظت بالا و تماس آن‌ها با بدن می‌تواند باعث تحریک پوست شود؛ چه این محصولات دارای سولفات باشند چه نباشند. شما می‌توانید برای جلوگیری از تحریک ریه‌ها و پوست یا کاهش آن، پنجره ها را باز نگه دارید یا از یک منبع تهویه هوا استفاده کنید.

• برخی از سولفات‌ها نیز به طور طبیعی در آب وجود دارند و همراه با سایر املاح و مواد معدنی به بهبود طعم آب آشامیدنی کمک می‌کنند.
• برخی انواع دیگر از سولفات‌ها در کودها، قارچ کش‌ها و آفت کش‌ها یافت می‌شوند.

آیا باید از محصولات بدون سولفات استفاده کرد؟

این انتخاب به سطح سلامت شما بستگی دارد. اگر شاهد تحریک شدن پوست خود هستید و می‌دانید که محصولات حاوی سولفات علت این اتفاق هستند، می‌توانید به دنبال محصولاتی باشید که حاوی سولفات نبوده و SLS یا SLES را در ترکیبات خود به کار نبرده‌اند. از طرف دیگر، نحوه تأثیر سولفات و ترکیبات حاوی آن روی پوست شما می‌تواند به برند سازنده محصولی که استفاده می‌کنید بستگی داشته باشد.

اما اگر می‌خواهید استفاده از محصولات دارای سولفات را متوقف کنید، جایگزین‌های طبیعی آن‌ها شامل موارد زیر هستند:

• برای تمیز کردن پوست و مو: صابون‌ها و شامپوهای جامد و روغنی را به جای شامپوهای مایع انتخاب کنید. برخی از محصولاتی که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید عبارت هستند از صابون سیاه آفریقایی و روغن‌های پاک کننده بدن. به یاد داشته باشید که به وجود آمدن کف برای تمیز شدن پوست یا مو ضروری نیست؛ محصولات بدون سولفات نیز به اندازه محصولاتی که حاوی سولفات هستند قدرت پاک کنندگی دارند.
• برای محصولات شوینده: می‌توانید محصول شوینده مورد نیاز خود را با ترکیب کردن سرکه سفید و آب درست کنید. اگر بوی سرکه شما را آزار می‌دهد، می‌توانید آب لیمو را امتحان کنید. اما تا زمانی که در حین تمیزکاری بتوانید به خوبی هوای اطراف را تهویه کنید، نیازی نیست نگران تحریک شدن ریه‌ها و پوست خود باشید.

تاثیرات منفی سولفات بر سلامتی

بزرگترین عارضه جانبی که سولفات‌ها می‌توانند ایجاد کنند، تحریک کردن چشم‌ها، پوست بدن و سر است. توجه داشته باشید که سولفات‌ها ترکیبات متنوعی را تشکیل می‌دهند که هر کدام مشخصات و ویژگی‌های خاص خود را دارند، اما مضرات آن‌ها با هم مشترک است. سولفات آلومینیوم یکی از همین ترکیبات است که در مقاله دیگری باید به آن پرداخته شود.

سعی کنید یک هفته از محصولات بدون سولفات مصرف کنید تا ببینید وضعیت شما تغییر می‌کند یا خیر. اما برای احتیاط هم که شده، بهتر است بیشتر از محصولات بدون سولفات استفاده کنید.

***

این مطلب رپرتاژ بوده و پایگاه خبری شمانیوز صحت و یا عدم صحت مطلب فوق را تایید نمیکند و مسیولیت حقوقی آن هیچ ارتباطی با شمانیوز ندارد.