سبدگردانی چیست؟ همه چیز درباره سبدگردانی بورس

 سبدگردانی یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری در بورس به روش غیرمستقیم است. در این روش افرادی که زمان و دانش لازم برای انجام معاملات در بورس را ندارند، مدیریت پرتفوی خود را به شرکت‌های سبدگردان می‌سپارند. انتخاب شرکت سبدگردانی مناسب یکی از عوامل مهم در کسب سود از بازار سرمایه است.

سبدگردانی خدمتی است که در راستای کمک به سرمایه‌گذاران برای مدیریت سبد دارایی و چیدمان آن ترتیب داده می‌شود. سبدگردانی یا مدیریت پرتفوی (Portfolio Management) توسط شرکت‌های سبدگردان انجام می‌شود. سبدگردان، یک شخص حقوقی مجاز است که با استفاده از تجربیات خود، در راستای کسب سود برای سرمایه‌گذار، پرتفوی شخص را مدیریت می‌کند. سبدگردان‌ها که اغلب کارشناس حرفه‌ای بازار بورس هستند، مطابق با ترجیحات سرمایه‌گذار و ویژگی‌های خاص او، مانند سطح ریسک‌پذیری و میزان سرمایه، سبدی اختصاصی و مناسب برای او تشکیل می‌دهند. در حقیقت این راه برای اشخاصی که دانش و تجربه لازم در بازار‌های بورس را ندارند، بسیار مناسب است. در ادامه درباره‌ی سبدگردانی بورس با جزئیات دقیق‌تری توضیح داده می‌شود.

نکات مهم در انتخاب سبدگردان

انتخاب شرکت سبدگردانی بورس امری بسیار مهم است، بنابراین باید در این راه به نکات ویژه‌ای توجه داشت. در ادامه به برخی از مهمترین این ویژگی‌ها پرداخته شده است:

انتخاب سبدگردان متخصص و قابل اعتماد

شرکت سبدگردانی باید مجوز رسمی از سازمان بورس داشته باشد تا افراد بتوانند به آن اعتماد کنند. شرکت سبدگردان که یک نهاد مالی است، باید بتواند دارایی سرمایه‌گذاران را  به خوبی مدیریت کند، بنابراین وجود این مجوز ضروری است. مجوز سبدگردانی به تمامی شرکت‌ها تعلق نمی‌گیرد و برای اخذ آن باید شرکت، شرایط خاصی را داشته باشد تا واجد شرایط شناخته شود.

برخی از شرایط مورد نیاز برای دریافت این مجوز به شرح زیر است:

• سرمایه بالای ۲ میلیارد تومان
• افراد متخصص تحلیلگر و حرفه‌ای با گواهینامه مرتبط
• امکان احراز صلاحیت حرفه‌ای سهامداران و اعضای هیئت مدیره

دستیابی به شرایط بالا کار ساده‌ای نیست و تنها شرکت‌هایی خاص می‌توانند از عهده آن برآیند. سرمایه‌گذاران باید سرمایه خود را در اختیار سازمان‌های بدون مجوز قرار ندهند. بسیاری از سبدگردان‌های تقلبی با وعده بازدهی‌های چند صد درصدی و قراردادهای جعلی، از افراد کلاهبرداری می‌کنند و به هیچ عنوان قابل پیگیری نخواهند بود.

 بررسی سابقه فعالیت شرکت سبدگردانی بورس

بررسی عملکرد گذشته شرکت سبدگردان و میزان موفقیت آن می‌تواند در مسیر انتخاب کمک‌کننده باشد. معمولا شرکت‌های سبدگردان، مدیریت دارایی صندوق‌های سرمایه‌گذاری را نیز بر عهده می‌گیرند. با مراجعه به وب سایت شرکت‌های سبدگردانی، می‌توان عملکرد آن‌ها از ابتدای فعالیت تاکنون را مشاهده کرد و بازدهی هر یک را مورد تحلیل و بررسی قرار داد. در این مورد مهم است شرکت سبدگردان سابقه بازدهی خود را به‌صورت شفاف منتشر کند.

یکی دیگر از مهمترین ملاک‌ها پیش از انتخاب شرکت سبدگردانی بورس، خوشنامی آن در میان سرمایه‌گذاران است. با تحقیق از سرمایه‌گذارانی که پیش از این در این شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند نیز می‌توان اطلاعات مناسبی به دست آورد.

بررسی خدماتی که شرکت سبدگردان به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد

لیستی از خدمات مهمی را که شرکت سبدگردان باید به سرمایه‌گذاران ارائه دهد در این قسمت نام برده شده است:

 الف) بستن قرارداد و تنظیم جلسه با سرمایه‌گذار

پیش از تشکیل سبد اختصاصی، لازم است تا قرارداد سبدگردانی تنظیم شود. قرارداد سبدگردانی به بررسی مواردی مهم شامل تعهدات سبدگردان، میزان کارمزدی که شرکت به صورت توافقی از سرمایه‌گذار دریافت می‌کند و ... می‌پردازد. این قرارداد باید توسط شرکت سبدگردان تنظیم شود.

ب) گزارش ماهیانه

سبدگردانی که به صورت ماهانه با استفاده از تجارب و تحلیل‌های خود، صنایع منتخب بازار سرمایه را به سرمایه‌گذار معرفی می‌کند، می‌تواند از بهترین گزینه‌ها برای مبتدیان فعال در بازار باشد. این گزارش‌های ماهانه، گزارش‌هایی از خلاصه بازدهی بازارهای موازی در یک سال گذشته و چشم‌انداز سرمایه‌گذاری است.

ج) پشتیبانی

پشتیبانی مدیریت سرمایه به منظور انجام امور مالی سرمایه‌گذار، شرکت در مجامع، ارائه مشاوره به سرمایه گذار و... است.

د) سامانه معاملاتی

شرکت‌های سبدگردانی بورس که سامانه‌ای را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهند که شامل گزارش خرید و فروش‌ها، گردش حساب سبدگردان و میزان سود و بازدهی سبد می‌شود، از بهترین گزینه‌ها برای سرمایه‌گذاران هستند.

توجه به میزان کارمزد سبدگردانی

میزان کارمزد سبدگردانی که در ازای ارائـه خدمات از سرمایه‌گذاران دریافت می‌شود، به طور کلی به دو صورت زیر است:

•       کارمزد ثابت
•       کارمزد مبتنی بر عملکرد: محاسبه براساس میزان درصد بازدهی کل سبد در طول دوره یکساله

 حداقل سرمایه برای سبدگردانی بورس

سبدگردانی بورس یکی از خدمات مالی مهم و پرکاربرد است و به طور اختصاصی برای افراد مبتدی طراحی شده است تا این افراد بتوانند بازدهی بهتری داشته باشند. یکی از جنبه‌های مهم و تعیین‌کننده در این امر، حداقل مبلغ سرمایه‌گذاری است که توسط شرکت‌های سبدگردان تعیین می‌شود. این مبلغ حداقلی معمولاً به دلیل هزینه‌های بالای مدیریت اختصاصی و نیاز به بهینه‌سازی پرتفو برای دستیابی به بازدهی مطلوب تعیین می‌شود. حداقل مبلغ سرمایه‌گذاری برای سبدگردانی در کارگزاری‌ها و شرکت‌های مختلف متفاوت است و می‌تواند بسته به سیاست‌های داخلی، ساختار هزینه‌ها و سطح خدمات ارائه شده، تغییر کند.

برای درک بهتر این موضوع، لازم است به برخی عوامل کلیدی که بر تعیین حداقل سرمایه برای سبدگردانی تاثیر می‌گذارند، توجه شود: 

1. هزینه‌های مدیریت و عملیاتی: ارائه خدمات سبدگردانی بورس نیازمند تخصیص منابع انسانی متخصص، استفاده از نرم‌افزارها و ابزارهای تحلیل مالی پیشرفته و همچنین نظارت مستمر بر عملکرد پرتفو است. این هزینه‌ها در تعیین حداقل مبلغ سرمایه‌گذاری نقش مهمی دارند.
2. تنوع در سبد سرمایه‌گذاری: یکی از اهداف اصلی سبدگردانی، کاهش ریسک از طریق تنوع‌بخشی به پرتفو است. برای دستیابی به این هدف، نیاز به سرمایه‌گذاری در زمینه‌های مالی مختلف وجود دارد. بنابراین شرکت‌های سبدگردان با تعیین حداقل مبلغ سرمایه‌گذاری تعیین شده، امکان ایجاد تنوع مناسب در پرتفو را فراهم می‌کنند.
3. سیاست‌ها و استراتژی‌های کارگزاری: هر کارگزاری بر اساس سیاست‌ها و استراتژی‌های خود، حداقل مبلغ سرمایه‌گذاری را تعیین می‌کند. این سیاست‌ها می‌توانند شامل تمرکز بر جذب مشتریان بزرگ‌تر، ارائه خدمات تخصصی و متمایز و یا بهره‌وری بیشتر از منابع مالی موجود باشد.
4. رقابت در بازار: وجود رقابت در بازار سبدگردانی نیز می‌تواند بر تعیین حداقل سرمایه تاثیرگذار باشد. برخی کارگزاری‌ها ممکن است با تعیین مبلغ حداقلی پایین‌تر، تلاش کنند مشتریان بیشتری جذب کنند و در مقابل، کارگزاری‌های دیگر با ارائه خدمات ممتاز و تخصصی، حداقل مبلغ بالاتری را تعیین کنند.

قرارداد سبدگردانی بورس چیست؟

 قرارداد سبدگردانی بورس یکی از مهم‌ترین اسناد در فرآیند سرمایه‌گذاری است که به‌صورت رسمی و مطابق با فرمت تعیین‌شده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار منعقد می‌شود. این قرارداد میان شرکت دارای مجوز سبدگردانی و سرمایه‌گذار به امضا می‌رسد و شرایط و تعهدات هر یک از طرفین را مشخص می‌کند.

بنابراین افرادی که اطلاعات و زمان کافی برای تحلیل بازار سرمایه را ندارند و به دنبال کسب سود از این بازار هستند می‌توانند با بررسی شرکت‌های سبدگردان و انتخاب بهترین سبدگردان، سرمایه خود را در اختیار افرادی باتجربه و تخصص بالا قرار دهند.