هشدار بی مختصات اسرائیل به ایرانیان ؛ سلاحی برای ایجاد آشوب روانی
هشدار مبهم ارتش اسرائیل به شهروندان ایرانی برای تخلیه فوری مناطق پیرامون تأسیسات نظامی، موجی از اضطراب و سردرگمی ایجاد کرده است. تحلیلگران این اقدام را تلاشی برنامه‌ریزی‌شده برای دامن‌زدن به بی‌ثباتی اجتماعی و روانی در ایران ارزیابی می‌کنند.
یادداشت سردبیر، علی لاریجانی / صبح امروز (شنبه، ۲۵ خرداد ۱۴۰۴) ارتش اسرائیل در بیانیه‌ای غیرمتعارف از طریق کانال‌های رسمی فارسی‌زبان خود، از مردم ایران خواست «هم‌اکنون و در آینده نزدیک» از حضور در مجاورت «کارخانه‌های تسلیحاتی و مراکز پشتیبانی نظامی» اجتناب کنند. این هشدار فاقد کوچک‌ترین جزئیات عملیاتی بود: نه نام شهرها و مناطق مشخص شد، نه نقشه‌ای ارائه گردید و نه بازه زمانی معینی اعلام شد.
واکنش اضطراب‌آلود
بلافاصله پس از انتشار این بیانیه، فضای مجازی ایران با سیل پرسش‌های هراس‌انگیز کاربران مواجه شد:
- «کدام مناطق امن نیست؟»
- «چطور موقعیت مراکز نظامی را تشخیص دهیم؟»
- «جای امنی برای پناه‌گیری وجود دارد؟»
این ابهام عمدی، ناتوانی شهروندان در پاسخگویی به هشدار را به بحرانی روانی تبدیل کرد.
الگوی مشکوک
نکته قابل تأمل، تناقض آشکار این هشدار با رویه استاندارد ارتش اسرائیل است. هنگام حملات به لبنان، این نیروها:
- مناطق هدف را روی نقشه‌های دقیق علامت‌گذاری می‌کردند
- بازه‌های زمانی کوتاه (معمولاً زیر ۳ ساعت) اعلام می‌نمودند
- اطلاعات عملیاتی قابل اجرا ارائه می‌دادند
در مقابل، هشدار فعلی صرفاً با کلی‌گویی، ترسی فراگیر و غیرقابل مدیریت ایجاد کرده است.
پیشینه تاکتیک‌های روانی
شواهد میدانی از غزه و لبنان نشان می‌دهد هشدارهای مبهم پیشین اسرائیل، نه برای حفظ جان غیرنظامیان، که به‌منظور ایجاد آشوب طراحی شده بودند. پیامدهای این استراتژی شامل تخلیه‌های بی‌هدف، تشدید تنش‌های داخلی و تخریب اعتماد عمومی به هشدارهای امنیتی بوده که پیشتر توسط نهادهای حقوق‌بشری محکوم شده است.
نتیجه‌گیری تحلیلی
شباهت ساختاری هشدار امروز به الگوهای روانی پیشین، همراه با حذف عمدی اطلاعات حیاتی، گویای هدف واقعی این اقدام است: ایجاد بی‌ثباتی روانی از طریق تبدیل هر شهروند ایرانی به قربانی ترسی نامعلوم. این تاکتیک که در ادبیات نظامی «جنگ شناختی» خوانده می‌شود، تلاشی برای تخریب انسجام اجتماعی بدون شلیک تک تیر است.