ورق گالوانیزه و ورق سیاه چه تفاوتی دارند؟

ورق‌های فولادی یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین محصولات فلزی در صنعت به شمار می‌روند. در بین تنوع بالای ورق‌های فولادی می‌توان از ورق سیاه و ورق گالوانیزه به عنوان پر تقاضاترین ورق‌های بازار نام برد. بااین‌حال این دو ورق براساس شیوه تولید و خواص فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی تفاوت‌های زیادی دارند که کاربرد و ویژگی‌های خاصی به هرکدام از این ورق‌ها بخشیده است. به‌گونه‌ای که نمی‌توان این دو ورق را به‌جای هم استفاده کرد.

با توجه به این تفاوت‌ها قیمت ورق سیاه و گالوانیزه نیز دارای تفاوت است. در این مقاله به تفاوت ورق سیاه و ورق گالوانیزه پرداختیم.

تفاوت ورق گالوانیزه و ورق سیاه از نظر شیوه تولید

هرچند آلیاژ فولاد، پایه‌ی تولید هر دو ورق سیاه و گالوانیزه است، اما شیوه تولید این دو محصول متفاوت از یکدیگراست. ورق‌های فولادی انواع مختلفی دارند که در دو گروه نورد گرم و سرد تولید می‌شوند. اکثر ورق‌های نورد گرم مانند ورق ضد سایش بر پایه ورق سیاه و اکثر ورق‌های پوشش‌دار مانند ورق گالوانیزه بر پایه ورق روغنی یا ورق نورد سرد تولید می‌شوند. به این ترتیب ورق سیاه یک ورق پایه برای سایر محصولات و ورق گالوانیزه یک محصول ثانویه از ورق پایه روغنی محسوب می‌شود. این تفاوت در شیوه تولید، اساس و پایه تفاوت در ویژگی‌ها، کاربرد و قیمت ورق گالوانیزه در مقابل ورق سیاه به شمار می‌رود.

تفاوت ورق سیاه و ورق گالوانیزه از نظر ظاهر

مشخص‌ترین تفاوت ورق سیاه و گالوانیزه به ظاهر این دو محصول مربوط می‌شود. ورق سیاه مطابق با نام خود دارای ظاهری کدر و مات و سطحی زبر و خشن است درحالی‌که سطح ورق گالوانیزه صیقلی و نقره‌فام با گل‌های کوچک و یا بزرگ (اسپانگل‌ها) است.

نحوه اکسیداسیون

از دیگر تفاوت‌های ورق سیاه و گالوانیزه می‌توان به نحوه رفتار این دو محصول در برابر رطوبت، خوردگی و اکسیداسیون اشاره کرد. ورق سیاه به دلیل تماس مستقیم سطح آن با عوامل خوردگی از مقاومت کمی در برابر زنگ‌زدگی برخوردار بوده و پس از مدتی دچار زنگ‌زدگی می‌شود. در مقابل ورق گالوانیزه به دلیل داشتن پوشش فلز روی بر سطح آن از مقاومت بالایی در برابر خوردگی برخوردار است و فقط در صورتی دچار خوردگی و پوسیدگی می‌شود که پوشش روی آن آسیب جدی ببیند. امکان رنگ‌آمیزی ورق‌های گالوانیزه حتی این ورق‌ها را در برابر زنگ‌زدگی ناشی از خراش نیز مقاوم می‌کند. به‌طورکلی سرعت زنگ‌زدگی در ورق گالوانیزه نسبت به سایر ورق‌های بدون پوشش، حدود ۰.۱ الی ۰.۴ کندتر است.

سرعت تولید

با توجه به شیوه نورد سرد، تولید ورق گالوانیزه با سرعت بیشتری نسبت به ورق سیاه انجام می‌شود.

ابعاد و ضخامت‌ها

ورق گالوانیزه با توجه به شیوه تولید دارای محدودیت بیشتری در ابعاد است و معمولاً ضخامت‌های زیر 2 میلی‌متر را شامل می‌شود. درحالی‌که ورق سیاه در انواع سایز و ضخامت‌ها از 2 الی 50 میلی‌متر قابلیت تولید دارد.

عمر مفید

با توجه به مقاومت بالای ورق گالوانیزه در برابر خوردگی و پوسیدگی، عمر مفید این ورق بسیار بالا بوده و می‌تواند در صورت نگهداری مناسب تا 70 سال دوام بیاورد. درصورتی‌که عمر مفید ورق سیاه کمتر از 20 سال است.

قابلیت جوش‌پذیری

به دلیل وجود یک لایه پوشش روی بر سطح ورق گالوانیزه جوش‌کاری بر روی این ورق دشوارتر بوده و به دلیل تولید گاز سمی حین جوشکاری برای سلامتی خطرناک است. در مقابل جوش‌کاری بر روی ورق سیاه با سهولت بیشتری انجام می‌شود.

استحکام

ورق گالوانیزه نسبت به ورق سیاه از استحکام خمشی و کششی بالاتری به‌صورت زیر برخوردار است:

• استحکام کششی

ورق سیاه: ۴۷ کیلوگرم بر میلی‌متر مربع

ورق گالوانیزه: ۵۲ الی ۶۱ کیلوگرم بر میلی‌متر مربع

• استحکام خمشی

ورق سیاه: ۳۱ کیلوگرم بر میلی‌متر مربع

ورق گالوانیزه: ۴۸ الی ۵۶ کیلوگرم بر میلی‌متر مربع

به‌طورکلی ورق گالوانیزه سختی بالاتری نسبت به ورق سیاه دارد.

نظر وزن

وزن حجمی فلز روی نسبت به فولاد کمتر است. ازاین‌رو با توجه به پوشش فلز روی بر سطح ورق گالوانیزه، وزن ورق گالوانیزه با ضخامت و ابعاد مشخص، نسبت به وزن ورق سیاه در همان ابعاد سبک‌تر است.

نحوه کاربرد

تفاوت کاربرد ورق سیاه و گالوانیزه به خواصی نظیر استحکام، انعطاف‌پذیری، مقاومت در برابر خوردگی و ظاهر این دو محصول مربوط می‌شود و شامل موارد زیر است:

• ورق سیاه به دلیل اینکه یک ورق پایه محسوب می‌شود برای تولید انواع ورق‌های نورد گرم مانند ورق ضد سایش و پروفیل‌های فولادی مانند قوطی از آن استفاده می‌کنند.
• از جهت مقاومت در برابر زنگ‌زدگی، ورق گالوانیزه برخلاف ورق سیاه در کاربردهای مرطوب و خیس کاربرد بسیار بهتری دارد.
• دیگر تفاوت کاربرد ورق سیاه و گالوانیزه به ابعاد این دو محصول برمی‌گردد. ورق سیاه به دلیل امکان تولید در ابعاد بزرگ معمولاً در صنایع و کاربردهای بزرگ مانند پتروشیمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در مقابل از ورق گالوانیزه در کاربردهای ظریف‌تر که نمای ظاهری نیز دارای اهمیت است استفاده می‌کنند.

به‌طورکلی از ورق‌های گالوانیزه در ساخت انواع مخازن، لوازم‌خانگی مانند ماشین لباسشویی سقف و بدنه‌ی سوله‌ها، قطعات و بدنه خودرو استفاده می‌کنند. از ورق سیاه هم در ساخت انواع گارد ریل، تابلو و بیلبوردهای بین‌شهری، چارچوب خودرو، تجهیزات کوچک و بزرگ صنعتی و کشاورزی و سایر صنایع فلزی سنگین استفاده می‌کنند.

تفاوت ورق سیاه و ورق گالوانیزه از نظر قیمت

قیمت ورق گالوانیزه نسبت به قیمت ورق سیاه گران‌تر است. این گران‌تر بودن به مراحلی نظیر روی اندود کردن در فرایند تولید مربوط می‌شود.

سخن پایانی

با توجه به مشخصات فنی ورق گالوانیزه و ورق سیاه نکته مهم این است که مطابق با کاربرد مدنظرتان برای خرید هریک از این ورق‌ها اقدام کنید. شرکت‌ بازرگانی فولاد ایرانیان با داشتن کارشناسان مجرب به شما در این زمینه مشاوره رایگان ارائه می‌دهد.