فولاد خوزستان؛ بازیگر چندلایه اقتصاد ملی و صادراتی ایران
شرکت فولاد خوزستان در روزگاری که تحریم، بحران انرژی و بی‌ثباتی ارزی بر فضای اقتصادی ایران سایه افکنده، نه‌تنها در برابر فشارها ایستادگی کرده، بلکه با تثبیت نقش خود به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده فولاد کشور، به بازیگری راهبردی در عرصه تولید، صادرات، پایداری اجتماعی و توسعه صنعتی بدل شده است.
به گزارش شمانیوز، اقتصاد مقاومتی در ایران، مفهومی فراتر از تاب‌آوری در برابر فشارهای خارجی و داخلی است. این واژه، معنای عینی خود را در عملکرد نهادهایی می‌یابد که در خط مقدم تولید، اشتغال‌زایی، ارزآوری و توسعه پایدار قرار دارند. در این میان، شرکت فولاد خوزستان به‌عنوان یکی از بازیگران ممتاز صنعت فولاد کشور، نمونه‌ای شاخص از تحقق عملی اقتصاد مقاومتی و تبدیل تهدیدها به فرصت‌های ملی است.
گزارشی که در ادامه می‌خوانید، تصویری از عملکرد، جایگاه و نقش راهبردی این شرکت در اکوسیستم اقتصادی و صنعتی ایران ارائه می‌دهد.
در چهار سال اخیر، فولاد خوزستان با صادرات بیش از ۵.۸ میلیون تن محصول به ۲۸ کشور، سهم بی‌بدیلی در صادرات غیرنفتی کشور ایفا کرده است. این عدد صرفاً یک شاخص تجاری نیست، بلکه نماد حفظ ارتباط ایران با زنجیره جهانی ارزش در صنعتی‌ترین حوزه کشور است. صادراتی که در اوج تحریم‌ها و بحران انرژی، تداوم یافت و از فروپاشی حلقه ارتباطی ایران با بازار جهانی جلوگیری کرد.
فولاد خوزستان؛ فراتر از یک بنگاه صنعتی
در آیین اختتامیه نخستین جشنواره ملی نشان اقتصاد مقاومتی که در ۵ خرداد ۱۴۰۴ برگزار شد، فولاد خوزستان موفق شد تندیس ویژه این رویداد را از آن خود کند؛ افتخاری که بازتاب‌دهنده جایگاه برجسته این شرکت در اقتصاد ملی و نقش آن در تحقق الگوی ایرانی-اسلامی پیشرفت است. این رویداد، نه‌فقط یک تقدیر رسمی، بلکه تأیید عملی عملکرد چندوجهی شرکتی بود که فراتر از تولید، در مقیاس توسعه ملی ایفای نقش کرده است.
در منظومه اقتصاد ایران، برخی شرکت‌ها از قالب یک بنگاه اقتصادی صرف خارج شده و به «کنشگر توسعه‌محور» بدل شده‌اند. فولاد خوزستان، یکی از همین نمونه‌هاست؛ شرکتی که علاوه بر تأمین حدود ۲۰ درصد شمش فولادی کشور، در تنظیم بازار داخلی، کنترل قیمت‌ها و تأمین ارز کشور نقش بی‌بدیلی دارد. تولید بیش از ۱.۰۵۱ هزار تن در اردیبهشت ۱۴۰۴، فروش ۳۰۶ هزار تنی و درآمد ۸.۲ هزار میلیارد تومانی تنها بخشی از قدرت تولیدی این شرکت است.
قیمت‌گذاری بسیاری از محصولات زنجیره فولاد مانند میلگرد و ورق، متأثر از عملکرد فولاد خوزستان است. هرگونه اختلال در تولید این شرکت، می‌تواند به تنش در بازار مسکن، پروژه‌های عمرانی و صنعت خودرو بینجامد. به همین دلیل، نقش این شرکت به سطحی بالاتر از تولیدکننده ارتقا یافته و به یک تنظیم‌گر غیررسمی در زنجیره اقتصاد ملی بدل شده است.
توسعه‌گرِ آینده‌نگر؛ از زمزم ۳ و انرژی‌های نو تا پایداری اجتماعی
نگاه استراتژیک فولاد خوزستان به آینده، از طریق پروژه‌های عظیم توسعه‌ای همچون طرح زمزم ۳، توسعه فولادسازی شادگان، ساخت نیروگاه‌های سیکل ترکیبی و خورشیدی و تملک معادن در زنجان و جازموریان، نمایان است. این رویکرد نشان می‌دهد که این شرکت، آینده صنعت کشور را نه‌فقط در تولید، بلکه در تکمیل زنجیره ارزش و امنیت انرژی می‌بیند.
در استانی چون خوزستان که همزمان با ظرفیت‌های بزرگ، با چالش‌های تاریخی توسعه مواجه است، فولاد خوزستان یک نقش متفاوت ایفا کرده است. این شرکت نه‌فقط هزاران شغل پایدار ایجاد کرده، بلکه در زمینه محیط‌زیست (کاهش ۵۰ درصدی مصرف آب، توسعه ۵۵۰ هکتار فضای سبز، نصب توری‌های بادگیر و...) و در حوزه اجتماعی، از درمان و آموزش تا زیرساخت‌سازی و محرومیت‌زدایی، حضوری مؤثر و راهبردی داشته است.
مبارزه در چند جبهه؛ انرژی، تحریم، رکود جهانی
شرکت فولاد خوزستان در دوره ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳، با دو تحریم مستقیم از سوی ایالات متحده، نوسانات شدید بازار جهانی فولاد و همچنین محدودیت‌های شدید انرژی مواجه بود. در همین بازه، بیش از ۲.۵ میلیون تن از تولید خود را تنها به دلیل قطعی برق و گاز از دست داد. اما با این وجود، این شرکت موفق شد به صادرات ۵.۷۸۹ میلیون تن دست یابد و جایگاه خود را به‌عنوان ستون صادرات فولاد کشور حفظ کند.
آمارهایی که خود گویای واقعیت‌اند
صادرات فولاد خوزستان در سال ۱۴۰۰ به بیش از ۲ میلیون تن رسید. در سال‌های بعد، با وجود کاهش در حجم صادرات (۱۴۰۱: ۱.۴ میلیون تن، ۱۴۰۲: ۱.۳ میلیون تن، ۱۴۰۳: کمتر از ۱ میلیون تن)، عملکرد شرکت در حفظ بازارهای صادراتی و مدیریت منابع تحسین‌برانگیز است. این ارقام نشان می‌دهند که فولاد خوزستان نه‌فقط با مقاومت، بلکه با مهارت و برنامه‌ریزی دقیق، مسیر خود را ادامه داده است.
در جهانی که سیاست‌گذاران به‌دنبال نهادهای قابل اتکا برای توسعه پایدار هستند، فولاد خوزستان یکی از معدود نمونه‌های بومی و قابل اعتماد ایران است. تصمیم‌گیری‌های کلان در حوزه انرژی، سرمایه‌گذاری و تجارت خارجی، اگر بدون توجه به نقش این شرکت انجام گیرد، می‌تواند توازن بخش مهمی از اقتصاد ملی را برهم زند.
فولاد خوزستان امروز نه‌فقط یک کارخانه تولید فولاد، بلکه نهاد ملی توسعه، عامل توازن بازار، تأمین‌کننده ارز و حامی اجتماعی-زیست‌محیطی منطقه‌ای است. در شرایطی که کشور به الگوهای واقعی و بومی توسعه نیاز دارد، فولاد خوزستان یک نمونه زنده و موفق از مقاومت هوشمند، توسعه متعهدانه و نقش‌آفرینی چندلایه است. اکنون زمان آن فرارسیده که جایگاه این شرکت، به‌عنوان رکن حیاتی اقتصاد ایران، بازتعریف و تثبیت شود.