گزارش عملکرد دستگاهها در اجرای سند ملی نخبگان تهیه می شود.

همچنین رهبر انقلاب اسلامی در سخنان خود، جامعه‌ نخبگانی را به ایفای نقش در زمینه‌ دیپلماسی عمومی فراخواندند.

در همین راستا و برای پیگیری این مطالبات گفتگویی با معاون سرآمدان و نخبگان بنیاد ملی نخبگان انجام دادیم تا آخرین وضعیت اجرای سند راهبردی نخبگان را جویا شویم.

سند راهبردی امور نخبگان  برای تمام دستگاهها لازم الاجرا است.

دکتر آریا الستی  اظهار کرد: سند راهبردی کشور در امور نخبگان به فرمایش مقام معظم رهبری در بهمن ماه سال ۸۹ مطرح و کار تدوین این سند ابتدای سال ۹۰ آغاز شد؛ این سند در نیمه اول سال ۹۱ در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید.

معاون سرآمدان و نخبگان بنیاد ملی نخبگان با تاکید بر اینکه سند راهبردی در امور نخبگان سندی است که مربوط به کل کشور می شود، گفت: اجرای این سند تنها مربوط به بنیاد ملی نخبگان نمی شود بلکه شامل سیاست های کلان، دستورالعمل های اجرایی و اقدامات ملی برای ارگانهای مختلف در زمینه نخبگان می شود. بنابراین تمام دستگاهها مسئول هستند که این سند را برای استفاده از توانایی نخبگان اجرایی کنند.

چه دستگاهها و ارگانهایی باید سند نخبگان را اجرا کنند

الستی با بیان اینکه برای رسیدن به اثرگذاری نخبگان می بایست یک سری اقدامات اجرا شود، ادامه داد: باید بتوانیم نخبگان را از دوران کودکی در زمینه پرورش استعدادها، رفع موانع تحصیل و کسب مهارت ها(مادی و معنوی)، ایجاد شرایط رشد و توانمندسازی برای کسب تخصص ها آماده کنیم. زمانیکه این دوره ها توسط نخبگان گذرانده و وارد حوزه حرفه ای کار و اشتغال شوند نیاز است که موانع را از سر راه آنها برداریم تا بتوان بیشترین اثرگذاری را از جانب آنها دید.

معاون سرآمدان و نخبگان بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه نمی توان اجرای سند راهبردی نخبگان را مختص بنیاد ملی نخبگان دانست، گفت: وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، وزارت بهداشت، وزارت صنعت از جمله دستگاههای مهمی هستند که در موضوع اثرگذاری نخبگان می توانند در این سند تاثیرگذار باشند؛ همچنین وزارت امور خارجه و وزارت اطلاعات می توانند در تاثیرگذاری نخبگان در کشور سهم عمده ای داشته باشند.

الستی ادامه داد: وزارت ارشاد، صدا و سیما، حوزه های علمیه و ... از جمله نهادهایی هستند که در تاثیرگذاری نخبگان نقش دارند. دولت و دستگاههای دولتی تنها نهاد اثر گذار نیستند بلکه نهادهای عمومی و بخشهای تاثیر گذار زیادی می توانند در این مسیر نقش هایی ایفا کنند.

وی خاطرنشان کرد: تاثیرگذاری نخبگان در کشور احتیاج به مشقت و ایثارگری و از خودگذشتگی نخبگان دارد؛ برای تحقق این موضوع لازم است موانع را برداریم و زمینه فعالیت آنها را فراهم کنیم؛ در این راستا توجه به تربیت نخبگان از مسائل جدی به شمار می رود. توجه به تربیت نخبگان می تواند افراد سرآمد را متوقع یا از خود گذشته بار بیاورد. از این رو باید به فکر این باشیم که به هنگام سرآمد شدن نخبگان، آنها به فکر از خودگذشتگی باشند و در ادامه به کشور خدمت کنند.

به گفته وی اگر نظام نخبگانی به چنین موفقیت بزرگی دست پیدا کند می تواند مسیر پیشرفتی در راستای تمدن ایران اسلامی بوجود آورد.

لزوم ورود وزارت اطلاعات به موضوع دیپلماسی نخبگان

وی با اشاره به دیپلماسی عمومی نخبگان گفت: در سند راهبردی بنیاد ملی نخبگان ۷۰ اقدام وجود دارد که تمام دستگاههای اجرایی می بایست در راستای تاثیرگذاری نخبگان آنها را بکار بگیرند. ۹ بند از این سند مربوط به دیپلماسی عمومی نخبگان است؛ رهبر انقلاب در مراسم دیدار نخبگان با ایشان به ارتباط بین کشورها به واسطه نخبگان تاکید داشتند. از این رو لازم است که ارتباطات بین دستگاهها برقرار شود تا موضوع ارتباطات بین المللی به واسطه نخبگان به صورت جدی محقق شود.

الستی با بیان اینکه البته دستگاههایی مثل معاونت علمی و بنیاد ملی نخبگان همواره ارتباطات بین المللی به واسطه نخبگان را موضوعی جدی در نظر گرفته اند، گفت: برای اجرایی سازی دیپلماسی نخبگان لازم است وزارت اطلاعات وارد شود تا این اتفاق بدون وارد ساختن خدشه ای به امنیت ملی کشور و نخبگان به مرحله اجرایی برسد.

تغییر دولتها اجرای سند را با مشکل مواجه می کند

وی با بیان اینکه در اجرای سند، ما همواره دچار مشکلات اساسی بودیم گفت: تغییر دولت ها و مسئولین موجب می شد که از ابتدا یک برنامه ریزی برای آشناسازی مسئولان جدید دستگاهها در ارتباط با سند و مسئولیتهایشان داشته باشیم.از آنجایی که سند مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده و این شورا قوه اجرایی و ضمانتی ندارد، دستگاههای اجرایی برخوردهای متفاوتی با سند داشته اند؛ برخی جدی می گرفتند و از طرف دیگر برخی این اقدامات را در اولویت کارشان قرار نمی دادند چون دستگاههای نظارتی سوالی در این خصوص نمی کردند.

وی گفت: اگر ما از سال ۹۱ که سند راهبردی تصویب شد، هر سال ۱۰ درصد پیشرفت می داشتیم اکنون ۶۰ درصد جلو بودیم؛ ۶۰درصد خیلی زیاد است زیرا این سند آرمان گرایانه است. اگر این کار یکی از اولویت های دستگاهها قرار بگیرد و به صورت جدی و منظم به مرحله اجرایی برسد، سالی ده درصد هم پیشرفت داشته باشیم با گذشت چند سال به نقاط عالی خواهیم رسید.

الستی با اشاره به تأکیدات رهبری در زمینه اجرای سند راهبردی نخبگان گفت: ایشان از اینکه چرا به نقطه ایده آل نرسیدیم گله نکردند و اشراف کامل اجرایی به تمام پست های کشور دارند. به همین دلیل توقع خارج از حد و اندازه ای ندارند.

به گفته وی بنیاد ملی نخبگان با همکاری سازمان برنامه و بودجه و مرکز پژوهش های مجلس شورای بندی را در قانون برنامه توسعه ششم (بند ث ماده ۶۴) قرار داده اند که بر اساس این بند، دستگاههای اجرایی موظف هستند برنامه های خودشان را در حوزه نخبگان مطابق با سند راهبردی در امور نخبگان با همکاری بنیاد ملی نخبگان تعیین کنند و در سالهای بعد هم آن را اجرایی کنند.

معاون سرآمدان و نخبگان بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه اجرای این قانون از دو سال پیش رونق گرفت و بنیاد ملی نخبگان با میثاق نامه ای که سال گذشته به کمیسیون آموزش تحقیقات ارائه داد اولین گزارش ها را در خصوص اجرای سند راهبردی  منتشر کرد، افزود: بنیاد نخبگان هر ساله به جمع آوری اطلاعات و ارائه گزارش به کمیسیون تحقیقات مجلس می پردازد.

 گزارش عملکرد دستگاهها در اجرای سند راهبردی نخبگان ارائه می شود

وی افزود: در سال اول حدود ۴۰ دستگاه اجرایی برنامه های خود در راستای اجرای این سند ارائه کردند. در سال جاری هم گزارش عملکردها را بر مبنای تعهداتشان آماده می کنیم که اسفندماه به شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس ارائه خواهد شد.

اجرا و عدم اجرای سند راهبردی امور نخبگان توسط دستگاهها 

الستی با تاکید بر اینکه اجرای این سند از سال گذشته به صورت جدی آغاز شده است، گفت: بعد از ارائه گزارش می توانیم دستگاهها را نقد یا تشویق کنیم؛ اگر این گزارشها که به مجلس فرستاده می شود جدی گرفته شود می توانیم اثرگذاری نخبگان را ببینیم.

وی با بیان اینکه سه سال است که این گزارشات به شورای عالی انقلاب فرهنگی فرستاده می شود، کفت: این گزارشات جدی گرفته نمی شوند و آثار گزارشها را در رفتار دستگاهها نمی بینیم. سال گذشته دستگاهها اقدامات خود را ارائه کردند و امسال قرار است برنامه های خود را اجرایی کنند.

الستی با بیان اینکه بعد از جلسه دیدار نخبگان با مقام معظم رهبری در شورای عالی انقلاب فرهنگی  کارگروهی تشکیل داده شد، افزود: این کارگروه در مورد اجرایی سازی سند گزارش می گیرد و سند راهبردی امور نخبگان را  مورد بررسی قرار می دهد؛ این کارگروه تصمیم می گیرد که سند راهبردی امور نخبگان نیاز به بازنگری دارد یا خیر که این ها در دستور کار است.