کاربردهای شگفت انگیز بوراکس دکا و براکس پنتا که از آن ها بی خبرید!

بوراکس چیست؟

بوراکس یا بورات سدیم یک نمک معدنی قلیایی با ظاهری سفید و پودری است. این ماده به عنوان یکی از مهمترین ترکیبات بور شناخته می شود. خالی از لطف نیست که یادآور شویم اصطلاح بوراکس ممکن است به ترکیبات بسیار مشابهی اشاره داشته باشد که با توجه به میزان آب موجود در آن ها طبقه بندی می شوند، مثل:

بوراکس بی آب یا تترابورات سدیم (Na2B4O7)

بوراکس پنتا هیدرات (Na2B4O7·5H2O)

بوراکس دکا هیدرات (Na2B4O7·10H2O)

بازار بوراکس

کشور ترکیه در همسایگی ایران، به دلیل داشتن ذخایر بزرگ معدنی بور، تولید کننده بزرگ براکس، اسید بوریک و اکسید بور در آسیا و اروپا است. کارخانه ایتی مدن یا ایتی معدن وابسته به ایتی بانک، تولید کننده انحصاری بوریک و براکس و اکسید بور در ترکیه است. براکس به دو شکل دکا هیدرات یا ۱۰ آبه و پنتا هیدرات یا ۵ آبه در بازار مواد شیمیایی معامله می شود.

کاربرد بوراکس

بوراکس کاربردهای خانگی متعددی برای تمیز و خوشبو کردن بخش های مختلف منزل دارد. این پودر حاوی یک ماده معدنی طبیعی به نام تترابورات سدیم است. تترابورات سدیم از سدیم، بور و اکسیژن تشکیل شده و فاقد فسفات یا کلر است. از بوراکس می توان برای تقویت قدرت مواد شوینده لباسشویی، رفع بوی بد در حمام، و به طور کلی به عنوان یک پاک کننده عمومی استفاده نمود. پودر بوراکس همچنین برای کشتن مورچه ها، کک ها، سوسک ها و علف های هرز نیز مفید است.

خواص شیمیایی بوراکس در از بین بردن لکه های سخت از روی لباس، مانند لکه های چربی موثر است. این پودر، آب سخت را نرم و لباس ها را خوشبو می کند.

در حمام می توان از پودر بوراکس برای خوشبو کردن و تمیز کردن سطوح مختلف استفاده نمود. برخی از بوراکس به عنوان یک جایگزین طبیعی و ایمن به جای مواد شیمیایی خشن استفاده می کنند.

بوراکس همچنین کاربردهای زیادی به عنوان یک بازدارنده خوردگی در سیستم های آب و فاضلاب دارد زیرا می تواند از اکسیداسیون تاسیسات آهنی جلوگیری کند. کاربردهای معمول این ترکیب در خنک کننده های موتور، ضد یخ و تصفیه آب است.

بوراکس هنگامی که با آب مخلوط شود، به عنوان یک پاک کننده عمومی عمل می کند. می توان از آن برای پاک کردن پیشخوان ها، لکه هاب فرش، سطوح سخت و همچنین رفع بوی بد سطل های زباله استفاده نمود. این ماده، می تواند بوی ادرار را از تشک ها و سطل های پوشک پاک نیز کند.

کاربرد دیگر بوراکس کشتن حشرات است. برای از بین بردن مورچه ها، سوسک ها و کک ها بوراکس را با مقدار مساوی پودر قند مخلوط کنید. سپس پودر را در اطراف قرنیزها، کمدها، شکاف های دیوار یا هر جایی که آفات، باعث ایجاد مشکل می شوند، بریزید.

برای ایمنی، کودکان و حیوانات خانگی را از پودری که برای کنترل آفات استفاده می شود، دور نگه دارید.

پودر بوراکس عملکردهای مختلفی برای گیاهان دارد. می ‌توانید علف ‌های هرز را با پاشیدن پودر در مناطقی موردنظر از بین ببرید.

بوراکس آنزیم هایی که بوهای بد را تولید می کنند، مهار و بهکپک ها و هم به قارچ ها حمله می کند. این آنزیم باعث می‌ شوند لباس‌ ها و داخل ماشین لباسشویی بوی بد و کپک زدگی بدهد.

برای نظافت مبلمان چوبی و داخل کشوهای کمد، می توانید آنها را گردگیری کرده و سپس با استفاده از آب گرم و بوراکس آنها را به طور کامل تمیز کنید. این روش، یک راهکار ساده برای اطمینان از تمیز کردن وسایل بدون استفاده از موادی است که به آن ها آسیب می زنند و رنگ آنها را از بین می برند. بوراکس همچنین برای از بین بردن آثار مداد رنگی روی دیوار کاربرد دارد.

بوراکس به عنوان یکی از پرکاربردترین مواد شیمیایی آزمایشگاهی در تعدادی زیادی از پروژه های علمی برای نشان دادن اصول اولیه شیمی مورد استفاده قرار می گیرد. معمولا در پروژه های سرگرم کننده برای دانش آموزان از پودر بوراکس برای آموزش اصول اولیه پلیمرها و تشکیل کریستال استفاده می شود. بوراکس در صورت بلع سمی است و باعث تحریک چشم می شود بنابراین باید حین آموزش بسیار مراقب بود.

فواید انواع  بوراکس در طلاسازی

بوراکس در پالایش طلاسازی نیز دارای کاربردهایی است.

• در طلاسازی بوره جریان و شار طلا در هنگام ذوب را بهبود می بخشد.
• خواص بوراکس می تواند نقطه ذوب طلای در حال تصفیه را کاهش دهد.
• بوراکس قادر است تا اکسید فلزات را از طلا حذف نماید.
• این ترکیب از اکسید شدن فلزات تصفیه شده در کوره ممانعت می کند.

موارد احتیاط هنگام استفاده از بوراکس

• از تماس بوراکس با چشم ها خودداری کنید زیرا می تواند باعث تحریک و سوزش شود.
• بوراکس در اتیلن گلیکول بسیار محلول است و اسیدهای حاصل از تجزیه اتیلن گلیکول را خنثی کرده و از خوردگی اسیدی سطح فلز جلوگیری کند.
• همیشه هنگام کار با بوراکس از عینک ایمنی استفاده کنید.
• اگرچه پاشیدن بوراکس روی فرش و تشک و سپس جارو کشیدن ممکن است به رفع بوها کمک کند اما گرد و غبار بوراکس باعث تحریک مجاری تنفسی می شود.
• هنگام کار با بوراکس یا پاک کننده های خانگی ساخته شده از بوراکس از دستکش استفاده کنید. قرار گرفتن پوست در معرض آن ممکن است باعث قرمزی، بثورات یا سوختگی شیمیایی شود. اگر پوست با بوراکس تماس پیدا کرد، بلافاصله آن را بشویید.
• از تمیز کردن اسباب بازی ها با بوراکس خودداری کنید. اگر بقایای بوراکس باقی بماند، می تواند برای کودکان به ویژه آن هایی که بیماری تنفسی دارد مشکل ساز شود.
• بوراکس رقیق نشده هرگز نباید به طور مستقیم روی پوست استفاده شود زیرا تماس مستقیم می تواند باعث ایجاد بثورات، تحریک یا حتی مسمومیت شود.
• واکنش بین قابلمه ها، تابه ها و ظروف پخت و پز آلومینیومی با بوراکس می تواند لکه های تیره و زشتی ایجاد کند که پاک کردن آنها تقریبا غیرممکن است. بنابراین از تماس آنها جلوگیری کنید.

* این مطلب رپرتاژ آگهی میباشد و سایت شمانیوز هیچ مسئولیتی در قبال آن ندارد.