تلاش فرابورس برای کمک به تصمیم‌گیری درست سهامداران

به گزارش شمانیوز، مدیر نظارت بر ناشران بازار پایه فرابورس ایران با اشاره به اینکه سال 1390 بازار پایه راه‌اندازی شد و سال 1392 دستورالعمل این بازار تغییر کرد، گفت: معاملات در این بازار به دو صورت عادی و توافقی انجام می‌شد اما نقطه عطف بازار پایه در سال 1395 بود که قرار شد کل معاملات بازار پایه به صورت عادی باشد و تابلوهای الف، ب و ج تشکیل شد.

به گفته زارع معیارهای حضور در این تابلوها را کمیته درج مشخص می‌کرد و در حال حاضر هم معیارهای حضور در تابلوهای زرد و قرمز و نارنجی تفاوت قابل توجهی با گذشته ندارد.

مدیر نظارت بر ناشران بازار پایه فرابورس ایران با اشاره به اینکه رتبه‌بندی بازار پایه از انتهای سال 1395 برای اولین بار انجام شد، اظهار داشت: معیارهای رتبه‌بندی بیشتر در سطح افشا است نه کیفیت افشا و تلاش شده شرکت‌ها را به افشای اطلاعات ترغیب کنیم.

معیارهای رتبه‌بندی

او جزییات معیارهای رتبه‌بندی را بر اساس ماده 21 دستورالعمل پذیرش دانست و گفت: دو بار در سال طی ماه‌های مرداد و دی به لحاظ ارائه اطلاعات رتبه‌بندی انجام می‌شود که برای رتبه‌بندی یک سال مالی شرکت‌ها را در نظر میگیریم و 6 دوره اطلاعات طبق دستورالعمل باید در یک سال مالی منتشر کنند که مورد بررسی قرار می‌گیرد.

زارع در تشریح اینکه شرکت‌ها بر اساس چه معیارهای رتبه‌بندی در تابلوهای بازار پایه حاضر می‌شوند، گفت: برای این‌که شرکت‌ها در تابلوی زرد قرار بگیرند لازم است در 6 دوره افشای اطلاعات، بیشتر از دو دوره عدم ارائه نداشته باشد و مجموع روزهای تاخیر ارائه اطلاعات بیشتر از 100 روز نباشد.

به گفته زارع اگر شرکتی صورت مالی با عدم اظهار نظر یا اظهار نظر مشروط یا مردود حسابرس داشته باشد یا عدم ارائه اطلاعاتش بیشتر از دو دوره باشد، به تابلوی نارنجی منتقل می‌شود. در تابلوی قرمز شرکت‌های در حال انحلال یا ورشکسته قرار می‌گیرند و یا شرکت‌هایی که بیشتر از سه دوره مالی، صورت مالی حسابرسی شده ارائه ندادند.

مدیر نظارت بر ناشران بازار پایه فرابورس ایران با اشاره به اینکه اگر حضور شرکتی در تابلوی نارنجی فقط به دلیل اظهار نظر مردود یا مشروط باشد، به محض اینکه صورت مالی از حالت مشروط یا مردود خارج شود، به تابلوی بالاتر منتقل می‌شود، تصریح کرد: در حال حاضر 200 نماد در بازار پایه حاضر هستند که 154 نماد در تابلوی زرد، 28 نماد در تابلوی نارنجی و 18 نماد تابلوی قرمز قرار دارند.

او ادامه داد: از 200 شرکت حاضر در تابلوهای بازار پایه، 80 شرکت لغو پذیرش و 120 شرکت به استناد ماده36 قانون احکام دائمی و ثبت شده نزد سازمان و پذیرش نشده، در این بازار قرار گرفتند.

لزوم افشای همه اطلاعات

زارع با اشاره به اینکه اولین نماد بازار پایه در سال 90 درج شد، افزود: بر اساس آخرین اطلاعیه درج، 266 شرکت در بازار پایه درج شدند که برخی از آنها پذیره‌نویسی شدند و به بازارهای بالاتر رفتند و برخی شرایط ثبت سازمان بورس را از دست دادند، به این ترتیب در حال حاضر 200 شرکت در این بازار هستند.

او به لزوم افشای اطلاعات برای همه شرکت‌های بازار تاکید کرد و گفت: تصور می‌شود شرکت‌های بازار پایه نیاز به افشای بخشی از اطلاعات را ندارند، اما دستورالعمل افشا برای همه شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان بورس است و به محض اینکه شرکتی در سازمان بورس ثبت می‌شود مشمول این دستورالعمل است.

پیش شرط ورود به بازار پایه

او پیش‌شرط ورود شرکت‌ها به بازار پایه را ثبت نزد سازمان بورس دانست و گفت: سایر شرکت‌ها برای پذیرش این الزام را ندارند اما شرکت‌هایی که وارد بازارپایه می‌شوند باید در ابتدا معیارهای ثبت نزد سازمان بورس را کسب کنند.

به گفته زارع یکی از معیارهای ثبت نزد سازمان بورس این است که تعداد سهامداران بیش از 35 نفر باشند و حقوق صاحبان سهام باید بالای 28 میلیارد تومان باشد. همچنین اگر تعداد سهامداران بین 35 تا 100 نفر باشد حداقل حقوق صاحبان سهام باید بالای 80 میلیارد تومان باشد. شرکت‌هایی که این شرایط را دارند بر اساس قانون باید در سازمان بورس ثبت شوند و چون اجازه انجام معاملات سهام خارج از بازار سرمایه را ندارد باید در بازارهای بورس یا فرابورس پذیرش یا در بازار پایه ثبت شوند.

مکانیزم بررسی تخلفات

او در بخش دیگر صحبت‌هایش در توضیح مکانیزم و فرآیند بررسی تخلفات ناشران در فرابورس عنوان کرد: تخلفات بر اساس دستورالعمل رسیدگی به تخلفات در بازار سرمایه رسیدگی می‌شود. روال به این ترتیب است که گزارشی از سمت واحد ناشران برای همکاران حقوقی ارسال می‌شود. سپس بعد از گرفتن دفاعیات شرکت در خصوص تخلفات احتمالی، موضوع به کمیته تحقیق می‌رود.

او در خصوص ماهیت کمیته تحقیق عنوان کرد: این کمیته متشکل از 3 عضو ثابت است که نماینده نهاد گزارش‌دهنده، مدیر حقوقی فرابورس و یک نفر خبره مالی یا حقوقی هستند. اعضای کمیته می‌تواند افزایش نیز پیدا کند.

مدیر نظارت بر ناشران بازار پایه فرابورس ایران در مورد ادامه ساز و کار رسیدگی به تخلفات گفت: در مرحله بعد از اعضای هیات مدیره شرکت دعوت شده و بعد از بررسی رای صادر می‌شود. در اینجا باید در نظر گرفت که انتظاراتی که از فرابورس و کمیته تحقیق وجود دارد در حیطه اختیارات این دو نیست.

انتظارات اشتباه از اختیارات فرابورس

زارع در توضیح این مسئله اظهار داشت: طبق مواد 13 و 14 قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی این دست اختیارات از فرابورس و بورس‌ها گرفته شده و به سازمان بورس و اوراق بهادار سپرده شده است. علی‌رغم اینکه رسیدگی‌ها در کمیته تحقیق فرابورس انجام می‌شود ما فقط قادر به ارسال پیشنهاد جریمه نقدی هستیم. جریمه یا صلب صلاحیت باید ابتدا در هیات مدیره فرابورس بررسی شده و سپس راهی سازمان بورس و اوراق بهادار شود.

مدیر نظارت بر ناشران بازار پایه فرابورس در ادامه با بیان اینکه در سال 1400 نزدیک به 30 گزارش تخلف رده شده است عنوان کرد: تمرکز اصلی روی قوانین قانون تجارت، قانون بازار سرمایه، دستورالعمل انضباطی ناشران پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان، قانون بازار سرمایه و دستورالعمل مراحل زمان‌بندی افزایش سرمایه است.

زارع در بخش دیگر صحبت‌هایش به تفاوت تعلیق و توقف و انواع تعلیق پرداخته و عنوان کرد: تداوم تعلیق برای فرابورس مطروحیت ندارد اما گاهی اجتناب‌ناپذیر است. هدف از این اقدام افزایش شفافیت است و اگر اطلاعات زودتر داده شود نماد رفع تعلیق خواهد شد.

او در پایان اظهار داشت: تمام تلاش ما این است که اطلاعاتی از ناشران نزد فرابورس نباشد که سهام‌دار به آن دسترسی ندارد چون سهام‌دار باید بر اساس داده تصمیم‌گیری کند.

مدیریت ارتباطات فرابورس ایران