روایت سعدمحمدی از زنجیره تولید فولاد

این بخش در مسیر شکوفایی خود با چند چالش اساسی از جمله تامین مواد اولیه و تامین سرمایه مورد نیاز برای توسعه پروژه‌ها و توسعه زیرساخت‌های مرتبط با این صنعت مواجه است. در این راستا، هلدینگ سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات از طریق توسعه زیرساخت‌های برق و انجام پروژه‌های اکتشافی متعدد اقدام به تکمیل زنجیره ارزش و برقراری توازن در زنجیره ارزش گروه کرده است.

اردشیر سعدمحمدی در ارتباط با دو اتفاق مهم در شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات در سال۱۴۰۱ یادآور شد: دو اقدام برجسته «ومعادن» در سال گذشته شامل انعقاد قرارداد ۸۶میلیون یورویی نیروگاه ۳۴۰ مگاواتی سمنان و در ادامه، تبدیل آن به قرارداد ریالی در کنار اجرای ۷۰هزار متر عملیات اکتشافی شامل ۶۰هزار متر توسط صبانور و ۱۰هزار متر در جانجا بوده است. با این اقدامات، ۸۰میلیون تن ذخیره جدید سنگ‌آهن به ذخایر سنگ‌آهن کشور اضافه شده و مجموع ذخایر سنگ‌آهن صبانور به ۹/ ۱۳۱میلیون تن رسیده است. ارزش برجای این ۸۰میلیون تن ذخیره جدید، حداقل ۲۵۰میلیون دلار است.

براساس این گزارش، برنامه سعدمحمدی در شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، با نگاه بلندمدت، تقویت زیرساخت‌ها و بنیان‌های تولید از طریق اکتشاف و استخراج معادن به جای رشد موقتی تولید محصول در کوتاه‌مدت بوده است.

ضرورت افزایش سهم اکتشاف و استخراج معادن از تولید ناخالص داخلی کشور و رفع چالش‌های مهم در زنجیره تولید فولاد و تامین نیازهای صنایع معدنی کشور به مواد اولیه، شرکت «ومعادن» و مدیر با سابقه آن اردشیر سعدمحمدی را بر آن داشت که به جای تولید محصول نهایی، تمرکز اصلی خود را بر اکتشاف و استخراج ذخایر معدنی کشور قرار دهد تا نیاز آینده صنایع کشور با دغدغه کمتری مواجه شود. حاصل این برنامه‌ها، افزایش ۸۰میلیون تنی ذخایر سنگ‌آهن در غرب کشور بوده و سهم بالای ۱۲ تا ۵۱درصدی «ومعادن» از تولید مواد مختلف معدنی را به همراه داشته است. این موضوع باعث شده است که «ومعادن» در طرح‌های پیشران پیشرفت اقتصادی پیشتاز باشد و با سودآوری خوب خود در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به سمت یک شرکت یک میلیارد دلاری در چشم‌انداز ۱۴۰۶ حرکت کند. اما مهم‌تر از این سود کوتاه‌مدت، منافع بزرگی است که نصیب اقتصاد کشور و صنایع معدنی در آینده خواهد شد که نتیجه اکتشاف‌ها و استخراج مواد معدنی و دستاورد «ومعادن» را خواهند دید.

براین اساس، کارشناسان اقتصاد معدن و مدیران صنایع معدنی کشور، با اشاره به آمار اعلام‌شده شرکت‌های جدید و ظرفیت تولید آنها در سال‌های آینده، همواره بر این مهم تاکید کرده‌اند که زنجیره تامین و تدارک مواد معدنی، باید قبل از رشد ظرفیت‌های تولید مورد توجه قرار گیرد؛ زیرا تولید محصول و تامین نیازهای داخلی و رشد صادرات زمانی و ارزآوری برای کشور و جایگزینی معدن به جای نفت و گاز و کاهش خام‌فروشی و رشد ارزش افزوده صنعتی کشور، زمانی امکان‌پذیر خواهد شد که زنجیره تامین و مواد اولیه مورد نیاز از ماده معدنی و گندله گرفته تا آب و برق و انرژی، و بودجه و منابع ریالی و ارزی مورد نیاز طرح‌های صنعتی تکمیل شود.

براین اساس، برخی از نخبگان معدنی و مدیران، به جای آنکه میوه‌های توسعه صنایع معدنی را پیگیری کنند و دستاورد کار خود را با رشد ظرفیت تولید فولاد و سایر محصولات معرفی کنند، از طریق آینده‌نگری طرح‌های معدنی و صنایع معدنی کشور، به دنبال تقویت ریشه‌ها و ایجاد زیرساخت‌های توسعه صنایع معدنی، یعنی اکتشاف‌های جدید و استخراج معادن بوده‌اند و با تقویت بنیان‌های اصلی تولید معدن در بخش اکتشاف و استخراج، ضمن توسعه فناوری‌ها، آزادسازی و توسعه پهنه‌های معدنی در نقاط مختلف کشور، از غرب ایران در کردستان و آذربایجان تا شرق ایران در خراسان و سیستان و بلوچستان، مناطق مختلف کشور را با برنامه‌های اکتشاف و استخراج معدن توسعه داده‌اند.

از جمله افرادی که با توجه به کارنامه مدیریتی و سابقه ارزشمند خود در بخش‌های مختلف معدنی و صنایع معدنی کشور، به دنبال بنیان‌های تولید و تقویت ریشه‌ها و زیر ساخت‌های بخش معدن کشور بوده است، می‌توان به اردشیر سعدمحمدی اشاره کرد که در ۱۶ماه اخیر در شرکت توسعه معادن و فلزات، دستاوردهای قابل توجهی داشته و در اندیشه تامین نیازهای آینده صنایع معدنی کشور، تمرکز اصلی خود را بر بخش اکتشاف و بنیان‌های تولید معدن و زیرساخت‌های لازم برای صنایع معدنی کشور در سه‌دهه آینده قرار داده است.

سعدمحمدی به‌عنوان یکی از مدیران متخصص این صنعت که در سمت مدیرعاملی شرکت‌های ملی صنایع مس ایران، ذوب آهن اصفهان، تهیه و تولید مواد معدنی ایران، صدر تامین، هلدینگ توسعه معادن روی ایران، و سرمایه‌گذاری صبا تامین عهده‌دار مدیریت ارشد این شرکت‌ها بوده و همچنین به‌عنوان مشاور مدیرعامل «شستا» و مشاور ارشد اجرایی رئیس هیات عامل ایمیدرو، تجربه ارزشمندی در کارنامه خود دارد، طی یک‌سال و چهارماه اخیر، به دو اقدام شاخص در «ومعادن» طی سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ توجه داشته و موضوع مهم اکتشاف و تامین مواد اولیه برای صنایع معدنی و همچنین استخراج محصولات با ارزش افزوده بالا را در دستور کار خود قرار داده است.

او به این مهم اعتقاد و باور دارد که رشد فناوری‌های نوین اکتشاف و استخراج به‌عنوان برنامه توسعه زیرساخت‌های معادن کشور، تقویت بنیان‌های تولیدی و تامین مواد مورد نیاز صنایع کشور را به پیش خواهد برد؛ زیرا گسترش ظرفیت‌های تولید در صنایع معدنی، فولاد و... نمی‌تواند بدون تامین مواد اولیه معدنی مورد نیاز در سال‌های آینده به نتیجه برسد.

این گزارش، حاکی است زنجیره تولید فولاد با ۳چالش اساسی مواجه است. نخستین چالش درخصوص تامین مواد اولیه است؛ چراکه نبود یک برنامه مدون برای افزایش استخراج و تولید سنگ‌آهن به‌عنوان خوراک اولیه محصولات فولادی، تهدیدی برای زنجیره تامین این صنعت در سال‌های آتی خواهد بود. دومین چالش تامین سرمایه مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های زیرساختی مرتبط با این صنعت به‌ویژه راه‌های مواصلاتی زمینی است. عدم تمایل شرکت‌های خارجی برای تامین سرمایه به‌دلیل وجود تحریم‌های اقتصادی در طول سال‌های گذشته نیز مزید بر علت شده است. سومین چالش، ضعف در تامین مالی پروژه‌های فولاد است.