عابد اکبری، کارشناس مسائل بین‌الملل، در گفت‌وگو با الهه سی ستار خبرنگار شمانیوز با اشاره به ابعاد و پیامدهای موضوع «کریدور زنگزور» و چالش‌های پیش‌روی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران اظهار کرد: متن توافقی که در گذشته میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان با حضور ترامپ تنظیم شد، به‌طور مستقیم نامی از ایجاد چنین کریدوری در بر نداشت و بیشتر به‌عنوان یک تفاهم‌نامه صلح مطرح بود. اما اخیراً نگرانی‌هایی در این خصوص ایجاد شده و با وجود اینکه دولت تلاش می‌کند از طریق سیاست خارجی این موضوع را مدیریت کند، همچنان دغدغه‌هایی در میان نخبگان و دلسوزان کشور وجود دارد.
وی با بیان اینکه «نظام سلطه، به‌ویژه آمریکا و برخی کشورهای غربی در سال‌های اخیر همواره با بهانه‌های مختلف نظیر ایران‌هراسی در تلاش بوده‌اند تا تعاملات منطقه‌ای ایران را محدود کنند» تصریح کرد: نگرانی‌هایی که امروز در خصوص کریدور زنگزور مطرح می‌شود، صرفاً مربوط به ماه‌های اخیر نیست بلکه ریشه در پروژه‌ای بلندمدت دارد که هدف اصلی آن تحت فشار قرار دادن و در تنگنا قرار دادن جمهوری اسلامی ایران است.
اکبری افزود: در چنین شرایطی، دستگاه دیپلماسی ما نیازمند تحرک مضاعف است تا بتواند اقدامات خصمانه غرب را خنثی کند. جمهوری اسلامی ایران باید همچنان به‌عنوان یک کنشگر فعال منطقه‌ای عمل کند و اجازه ندهد طرح‌های نظام سلطه منجر به محدود شدن روابط با همسایگان و کاهش جایگاه منطقه‌ای کشور شود. سفر رئیس‌جمهور نیز می‌تواند بخشی از این الزامات را پوشش دهد، اما استمرار و پیوستگی در سیاست خارجی فعال منطقه‌ای ضروری است.
این کارشناس مسائل بین‌الملل درباره سفر اخیر مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان به ارمنستان نیز گفت: طبیعی است که در این سفر موضوع زنگزور هم مطرح شده باشد و گفت‌وگوهایی در این زمینه صورت گرفته است. اما پرسش اصلی این است که آیا ارمنستان می‌تواند شریک قابل اعتمادی برای ایران باشد، با توجه به اینکه نفوذ اروپا و آمریکا در این کشور رو به افزایش است و دولت ایروان گرایشی به سمت غرب پیدا کرده است.
وی ادامه داد: نمی‌توان انکار کرد که در سال‌های گذشته جمهوری اسلامی ایران در خصوص اختلافات میان ارمنستان و آذربایجان بیشتر سیاستی منفعلانه و نظاره‌گرانه داشته و به‌عنوان «برادر بزرگتر» وارد میدان نشده است. همین ضعف موجب شده امروز نوع مواجهه این کشورها با ایران همراه با ابهام باشد. این تجربه را در اختلافات سایر همسایگان مانند تاجیکستان و قرقیزستان نیز شاهد بودیم.
اکبری تأکید کرد: در فرهنگ اسلامی، جایگاه همسایه بسیار مهم است و فرقی نمی‌کند همسایه ما مسیحی، مسلمان یا یهودی باشد. از منظر منافع ملی، هیچ تفاوتی میان آذربایجان و ارمنستان وجود ندارد؛ هر دو می‌توانند فرصت‌هایی برای ایران فراهم کنند و ما هم می‌توانیم منافعی را برای آنها ایجاد کنیم. در سیاست خارجی نمی‌توان صرفاً بر اساس اعتماد یا بی‌اعتمادی مطلق عمل کرد. هر کشوری باید بر اساس تعریف منافع ملی و ظرفیت‌های موجود، روابط خود را تنظیم کند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران باید برای هر یک از همسایگان خود، یک برنامه‌ریزی راهبردی مجزا داشته باشد و با تکیه بر مزیت‌های دوطرف، سیاست خارجی پایدار و ایمنی را دنبال کند. در نهایت این نحوه کنشگری ماست که تعیین می‌کند روابطمان با ارمنستان، آذربایجان یا سایر همسایگان در چه سطحی از پایداری و اعتماد متقابل قرار گیرد.
0 دیدگاه