فرصت ها و چالش های پیش رو

رضا کیانی مدیر تحقیق و توسعه بورس تهران، با اشاره به تجربه حدود دو ساله معاملات توکن‌های چند صندوق سرمایه‌گذاری در چارچوب سندباکس در برخی پلتفرم‌های داخلی، گفت: «این تجربه می‌تواند زمینه‌ساز گسترش توکنایز کردن اوراق بهادار در آینده باشد، اما این مسیر نیازمند رعایت ظرایف و دقایق فراوان است.«

وی تاکید کرد که تاکنون حتی پیشرفته‌ترین بورس‌های جهان نیز هنوز اجرای کامل توکن‌سازی سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری را عملیاتی نکرده‌اند و این روند عمدتاً در حوزه اوراق درآمد ثابت پیش رفته است.

کیانی با اشاره به قانون جدید مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی افزود: اگر با در نظر گرفتن الزامات و برآورده شدن پیش‌نیازها، مسئولان بازار سرمایه ایران تصمیم به راه‌اندازی معاملات توکن‌های اوراق بهادار گرفته شود، باید توجه ویژه‌ای به آثار این قانون داشت». بر اساس قوانین فعلی، معاملات سهام، واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری و اوراق درآمد ثابت به دلیل شناسایی آن‌ها به‌عنوان اوراق بهادار، از مالیات بر عایدی معاف هستند.

وی این معافیت را به پشتوانه شناسایی ابزارهای یادشده به عنوان اوراق بهادار عنوان کرد و افزود: با این حال، در قانون مالیات بر سوداگری، معاملات دارایی‌هایی همچون املاک، خودرو، طلا و جواهر، ارز، رمزپول و رمزدارایی مشمول مالیات شده‌اند.

کیانی تصریح کرد: «در صورت توکن‌سازی اوراق بهادار، این خطر وجود دارد که سازمان امور مالیاتی آن‌ها را در دسته رمزدارایی‌ها قرار دهد و مشمول مالیات کند که این موضوع می‌تواند کل فرآیند را با تهدید جدی مواجه سازد.«

مدیر تحقیق و توسعه بورس تهران تاکید کرد: با توجه به عدم ابلاغ نهایی قانون،  مفاد و جزئیات دقیق آن هنوز مشخص نیست، اما ضروری است در آیین‌نامه اجرایی قانون یا سایر مقررات مرتبط، مالیات هر توکن مشابه مالیات دارایی پایه آن محاسبه شود. به این ترتیب، فرآیند توکن‌سازی به خودی خود موجب تغییر شرایط مالیاتی دارایی پایه و هزینه اضافی به این روند تحمیل نخواهد شد.