رویکرد فولاد مبارکه فعالیت در حوزه معدن به صورت کاملاً علمی و اصولی است

 سیدمصطفی فقری، مدیر استخراج مواد معدنی فولاد مبارکه مهمان این هفته رادیو فولاد بود که گفتگوی او را در ادامه می‌خوانیم:

فولاد مبارکه با چه رویکردی به حوزه معدن ورود کرد؟

از زمانی که فولاد مبارکه در کنار تأمین انرژی با چالش تأمین خوراک روبه‌رو شد، به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کرد که با ساختار جدید در شرکت و سایر شرکت‌های گروه فولاد مبارکه، بر این چالش‌ها غلبه و مسائل خود را در حوزه‌های انرژی و مواد اولیه تا حدی حل کند.

در این خصوص، از اواخر سال ۱۳۹۸، معاونت امور معادن فولاد مبارکه ایجاد شد و در زمره یکی از ارکان اصلی در استراتژی‌های فولاد مبارکه قرار گرفت و تأمین منابع مواد اولیه برای فولاد مبارکه یک استراتژی کلیدی شد. تا پیش‌ازاین، موضوع تأمین منابع وجود نداشت و تنها تأمین مواد اولیه بود؛ بنابراین معاونت معدنی از همان زمان با ساختار مدیریت ارزیابی و اکتشاف معادن، مدیریت استخراج مواد معدنی و مدیریت و فراوری مواد معدنی شکل گرفت تا با اندک نیروهای موجود با تخصص معدنی در مجموعه شروع به کار کنیم. از همان زمان استراتژی تأمین خوراک و اکتشافات در فولاد مبارکه آغاز شد و هم‌اکنون جایگاه خوبی در کشور داریم.

برای تحقق چشم‌انداز ۱۴۰۴ در صنعت فولاد کشور نیاز به توسعه اکتشافات و استخراج معادن داریم تا خوراک کارخانه‌های فولادسازی تأمین شود؛ ازاین‌رو مدیریت ارشد فولاد مبارکه به فعالیت حداکثری در حوزه اکتشاف و استخراج تأکید دارند.

این موضوع چه پیامی برای معدنی‌ها دارد؟

واقعیتی که بعد از خصوصی‌سازی به‌وضوح در کشور دیده شد این بود که شرکت‌های معدنی به سمت صنایع پایین‌دست خودشان و تولید فولاد حرکت کردند و ازآن‌پس تأمین خوراک برای شرکت‌های فولادساز ازجمله فولاد مبارکه به چالش اصلی آن‌ها تبدیل شد؛ بنابراین فولاد مبارکه هم به‌ناچار به سمت حوزه اکتشاف و استخراج حرکت کرد. این پیام واضح و روشن بود و چیزی نیست که بخواهیم مخفی کنیم. از طرف دیگر بسیاری از شرکت‌های بزرگ فولادساز دنیا هم به‌منظور تأمین پایدار منابع و مواد اولیه خود به حوزه معدن و استخراج وارد شده‌اند.

اقدامات شما چه زمانی به شرکت در تأمین مواد اولیه استقلال می‌دهد و آن را از دیگران بی‌نیاز می‌کند؟

گروه فولاد مبارکه برای سال ۱۴۱۰ تولید ۱۸ میلیون تن فولاد را برنامه‌ریزی کرده است؛ بنابراین نقش واحد استخراج به‌عنوان تأمین‌کننده سنگ‌آهن بسیار مهم است.

روش ما خرید سنگ‌آهن، مشارکت یا اکتشاف و استخراج مستقیم معادن است. در حال حاضر، تأمین سنگ‌آهن نه‌فقط برای فولاد مبارکه، بلکه برای کشور به چالشی جدی بدل شده است. بعد از سنگ‌آهن، در زمینه کنسانتره، گندله و احیا مستقیم و حتی فولادسازی، ظرفیت‌های بسیاری در کشور ایجاد شده است. با به بهره‌برداری رسیدن واحدهای جدید در چند سال آینده ۵۰ درصد به این ظرفیت اضافه خواهد شد.

از زمانی که فولاد مبارکه به این بخش ورود کرده است، خوشبختانه شرکت‌های معدنی هم فعال‌تر شده‌اند. البته این کاری بوده که باید ۱۰ سال پیش انجام می‌دادند تا در تأمین سنگ‌آهن برای شرکت‌های فولادی دچار چالش نشویم.

در حال حاضر ۱۰۰ میلیون تن استخراج در کشور انجام می‌شود که با میزان تولید فعلی فولاد کشور که حدود ۳۰ میلیون تن است همخوانی دارد، ولی اگر بخواهیم به چشم‌انداز ۱۴۰۴ و تولید ۵۵ میلیون تن دست یابیم و یا زمانی که بخواهیم به رقم ۸۰ میلیون تن برسیم، حدود ۲۳۰ میلیون تن سنگ‌آهن نیاز داریم. برنامه‌ای که در کشور وجود دارد بیش از ۱۳۰ میلیون تن نیست؛ بنابراین مسئله سنگ‌آهن یک مسئله اساسی است و موضوع واردات و اکتشافات و استخراج در اعماق بیشتر از ۱۰۰۰ متر از رویکردهای مسئولان ذی‌ربط است.

در خصوص میزان اکتشافات انجام‌شده توضیح دهید.

در حال حاضر، حدود ۱۲۵ هزار کیلومترمربع شناسایی و پی‌جویی پهنه اکتشافی به‌خصوص در منطقه انارک انجام شده و کارهای اکتشافی و ایجاد جاده‌های دسترسی در حال انجام است. اکنون ذخیره ۳۰ میلیون تنی شناسایی شده است. این اکتشافات مربوط به معادن روباز بوده و اخیراً طرح اکتشاف معادن زیرزمینی را در معدنی در یزد پیگیری کرده‌ایم. مهم‌ترین مسئله در معادن زیرزمینی بهره‌وری آن‌هاست؛ یعنی بتوانیم با توجه به نیاز فولاد مبارکه معادن زیرزمینی تناژ خوبی نسبت به معادن روباز حاصل کنند.

سخن آخر؟

در خصوص چالش‌های حوزه اکتشاف در کشور، با کمبود پیمانکاران توانمند و ماشین‌آلات به‌روز با بهره‌وری بالا مواجهیم. با نگاهی به وضعیت فعلی معادن درمی‌یابیم که بیشتر آن‌ها به‌صورت غیرعلمی و غیراصولی استخراج و خراب شده‌اند. رویکرد فولاد مبارکه فعالیت در حوزه معدن به صورت کاملاً علمی و اصولی است. خوشبختانه به‌زودی فولاد مبارکه با افتتاح یک معدن در یزد فعالیت‌های خود در حوزه اکتشاف و استخراج را به‌طور گسترده‌تر دنبال خواهد کرد.