جزئیات اعلام رسمی اروپا جهت ثبت کانال ویژه تجارت با ایران
دولتهای اروپایی روز پنجشنبه بالأخره پس از ماهها، رسما ثبت کانال ویژه تجارت با ایران را اعلام کردند.
سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس روز پنجشنبه رسما اعلام کردند که کانال ویژه تجارت اروپا و ایران ثبت شده است.
صبح امروز رسانههای اروپایی گزارش داده بودند که این کانال ویژه مالی (اسپیوی) روز گذشته با نام رسمی «INSTEX» (ابزار پشتیبان مبادلات مالی) در فرانسه ثبت شده و یک بانکدار آلمانی به نام «پر فیشر» ریاست آن را بر عهده گرفته است. در این کنسرسیوم مالی و حقوقی، انگلیس هم سهامدار است. ممکن است دیگر اعضای اتحادیه اروپا نیز به این شرکت بپیوندند. بر اساس اعلامیه ثبت این شرکت که در روزنامه رسمی دولت فرانسه منتشر شده، آدرس شرکت اینستکس همان آدرس وزارت دارایی فرانسه است. قرار است نمایندگانی از وزارت خارجه آلمان، فرانسه و انگلستان بر فعالیت این شرکت نظارت کنند. روی کاغذ، قرار است این ساز و کار که دو شعبه اروپایی و ایرانی دارد، حساب شرکتهای بدهکار و بستانکار در دو طرف را تسویه کند، به این صورت که به عنوان نمونه یک شرکت اروپایی بدهکار به ایران، بدهی خود را به INSTEX پرداخت میکند و INSTEX هم به نمایندگی از ایران این
پول را در قالب انتقال وجه یا تخصیص اعتبار، به شرکتهایی منتقل میکند که به ایران کالا صادر کرده و طلبکار هستند. اردیبهشت ماه امسال، همزمان با خروج آمریکا از توافق هستهای، ایده راهاندازی یک کانال مالی ویژه برای تسهیل تجارت شرکتهای کوچک و متوسط اروپایی با ایران، مطرح شد. از آن زمان، اروپا هر بار ثبت این ساز و کار را به بهانههای گوناگون به تعویق انداخت. این هفته «هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان با تأیید نهایی شدن این ساز و کار، گفت: هدف از این کانال این است که ادامه تجارت در زمینههایی که توسط آمریکا «تحریم نشدهاند» تضمین شود. بر اساس گزارشهای آلمانی، این ساز و کار در ابتدا فقط اقلام انسانی (دارو و مواد غذایی) را پوشش میدهد، اما ممکن است در آینده دامنه دربرگیری آن افزایش یابد. سید «عباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران امروز در واکنش به این گزارشها گفت: «اینکه در برخی جاها گفته شده کالاهای غیرتحریمی یا مواد غذایی و ...، ممکن است شروع کار با این کالاها باشد تا یک الگویی برای پرداخت و دریافت شکل بگیرد، ولی اصولا سازوکار برای کالاهای تحریمی مفید خواهد بود و هدف تشکیل این سازوکار هم برای کالاهای
تحریمی است و امیدواریم به آن نقطه برسیم.»
رئیس کانال مالی اروپا و ایران کیست؟ در پی انتشار خبری مبنی بر اینکه کانال مالی پرداخت میان ایران و اروپا موسوم به INSTEX ثبت شده است، نشریه آلمانی اشپیگل نوشت به اطلاعات بیشتری در زمینه فرد آلمانی که مسئول این کانال مالی است، دسترسی پیدا کرده است. این نهاد روز گذشته در روزنامه رسمی دولت فرانسه ثبت شده و قرار است تا ساعاتی دیگر سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس در قالب بیانیهای ثبت این شرکت را رسانهای کنند. طبق گزارش این نشریه آلمانی، این فرد «پر فیشر» ۶۹ ساله است که پیشتر ریاست Commerzbank (کامرتسبانک) را بر عهده داشت. فیشر ۲۹ سال در مناصب مختلف این بانک فعالیت کرده بود. اشپیگل نوشت که هم پر فیشر و هم دیگر افرادی که در این کانال مالی مشارکت دارند باید منتظر اقدامات آمریکا باشند. این افراد اگرچه از گذرنامه دیپلماتیک استفاده میکنند، اما آمریکا و دیگر کشورهای خارج از اتحادیه اروپا میتوانند مانع از ورود این افراد به خاک خود شوند. شبکه خبری آلمانی NDR امروز پنجشنبه اعلام کرد که آلمان، فرانسه و بریتانیا، به صورت رسمی کانالی به منظور تبادل مالی با ایران ایجاد کردهاند و نام این کانال INSTEX
است. دیپلماتهای برجسته از هر سه کشور در هیأت نظارت حضور خواهند داشت. اشپیگل نوشت که «میگوئل برگر» رئیس دپارتمان اقتصادی در وزارت خارجه آلمان، «ماریس گوردو مونتانیه» سفیر پیشین فرانسه در چین و «سایمون مکدانلد» معاون امور خدمات دیپلماتیک وزارت خارجه انگلیس نمایندگان سه کشور در این سازوکار خواهند بود. INSTEX مخفف Instrument in Support of Trade Exchanges یا همان «ابزار پشتیبان مبادلات تجاری» است. غیر از آلمان که ریاست کانال مالی را بر عهده دارد، پاریس میزبان آن و بریتانیا هم رئیس هیأت نظارت است. دیگر کشورهای اروپایی هم میتوانند به این سه کشور بپیوندند. این ابزار به بانکها این امکان را میدهد که به رغم تحریمهای آمریکا با ایران همکاری داشته باشند، اما به زعم اروپاییها چنین اقدامی چندان آسان نخواهد بود. اما اتحادیه اروپا ایجاد این کانال را به منزله پیامی برای تهران و واشنگتن تلقی میکند. این کانال مالی، در مرحله نخست اقلام غذایی و دارویی و ابزار پزشکی را در بر میگیرد، اما دامنه فعالیت آن میتواند گسترش یابد.